Historia Formozusa, któren to do grobu składany był trzy razy

Stefan VI sprawował władzę nieco ponad rok, od 896 do 897, co jest dość typowe dla tego czasu, ponieważ papiestwo przeżywało kryzys. Wobec braku wsparcia politycznego i ekonomicznego papieże zamienili się w marionetki wpływowych dynastii. Wcześniej, przed Stefanem VI, rządził papież Formozus. Podejmował próby przeciwstawienia się wpływom dynastii królewskich na tron katolicki, co oczywiście wywołało ich nienawiść. Formozus zmarł nagle w tajemniczych okolicznościach w 896 roku, pozostawiając następcę Bonifacego VI.


Bonifacy pozostawał na tronie przez kilka tygodni. Wpływowi arystokraci usunęli go i zainstalowali własnego papieża, Stefana VI. Pod naciskiem swoich mocodawców Stefan zażądał ekshumacji zwłok Formozusa, który zmarł dziewięć miesięcy wcześniej, i postawienia go przed sądem. Niejasne zarzuty apostazji zostały sfabrykowane.


Na rozprawie sądowej, która odbyła się w Pałacu Laterańskim w styczniu 897, na wpół rozłożone zwłoki Formozusa, odziane w ceremonialne stroje, zostały posadzone na tronie i poddane „przesłuchaniu”. Za zmarłego odpowiadał diakon, naśladując głos zmarłego papieża. Przedstawienie to przeszło do historii jako „trupi synod”.


Zgodnie z oczekiwaniami oskarżonego uznano za winnego, a jego papiestwo zostało z mocą wsteczną uznane za nieważne. Zwłokom odcięto trzy palce, którymi Formozus czynił znak krzyża, przysięgał i błogosławił, zdjęto z nich ubranie, przeciągnięto zmarłego ulicami Rzymu i pochowano w zbiorowej mogile. Później odkopano ciało byłego papieża i wrzucono do Tybru.


Podczas drwin ze zwłok Formozusa Rzymem wstrząsnęło trzęsienie ziemi, które spowodowało zawalenie się kopuły bazyliki laterańskiej (San Giovanni in Laterano). Znak ten wzbudził u Rzymian pełne czci przerażenie i ogólne oburzenie wobec wrogów poprzedniego papieża. Lud zbuntował się, papież Stefan VI został uwięziony przez buntowników, a następnie został uduszony.

Kolejny papież, Teodor II, nakazał wyłowienie ciała Formozusa z Tybru.
Krążyły pogłoski, że ciało papieża, wyłowione z Tybru, zaczęło dokonywać cudownych uzdrowień.


Kilkanaście lat później nastąpiła kolejna odsłona tej makabryczno-groteskowej historii. W 904 roku papieżem został Sergiusz III, należący do frakcji antyformozjańskiej i jednym z jego pierwszych zarządzeń był nakaz powtórnego otwarcia grobu Formozusa, wyjęcia zwłok, obcięcia mu ręki i wrzucenia do Tybru.

Już po śmierci papieża Sergiusza pewien rybak wyłowił w sieciach szczątki Formozusa, które zostały następnie (już po raz trzeci) umieszczone w watykańskim grobie.